ИРН AP22682778 «Үймелі шаймалау кезінде басқарылатын ағындардың инновациялық әдісін қолдана отырып техногендік шикізаттан алтын алу технологиясын әзірлеу» (Кауметова Динара Сүйіндікқызы)

ҚР ДСМ гранттық қаржыландырудың ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобалары бойынша ақпарат

1) гранттық қаржыландыру 2024-2026 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобаларды гранттық қаржыландыру (іске асыру мерзімі - 36 ай)

Жоба туралы қысқаша ақпарат

Жоба атауы

ИРН AP22682778 «Үймелі шаймалау кезінде басқарылатын ағындардың инновациялық әдісін қолдана отырып техногендік шикізаттан алтын алу технологиясын әзірлеу»

Жоба жетекшісі

Кауметова Динара Сүйіндікқызы, PhD, Тау-кен ісі, құрылыс және экология кафедрасының қауымдастырылған профессоры

Іске асыру мерзімдері

2024-2026 жылдар

Қаржыландыру сомасы

30 000 000 теңге

Өзектілігі

Қазақстанның алтын және полиметалл кендерінің минералдық-шикізат базасының сарқылуына байланысты техногендік шикізаттан алтын алу технологиясын оңтайландырудың маңызы түбегейлі. Соңғы жылдары алтын өндіру саласында пайдалы компоненттердің бастапқы құрамы төмен шикізатты өңдеуге тарту бойынша жұмыстар жүргізілуде. Химиялық реагенттермен жер үсті суару арқылы үйінді шаймалау әдісі алтыны аз кендерді өңдеу үшін қажет. Дәстүрлі үйінді шаймалау технологиясының қолданыстағы артықшылықтарының бар болғанымен оның елеулі кемшіліктері өндірісте қолданудың тежегіштері болып табылады: алтынды алу коэффициентінің төмендігі, ұзақ шаймалау процесі, маусымдық, климаттық ерекшеліктер және қоршаған ортаға әсер ету.

Жоба алтын өндіру өнеркәсібінде техногендік шикізаттың ресурстық әлеуетін пайдаланудың және минералды-шикізат базасын ұлғайтудың инновациялық идеяларына негізделген, дәстүрлі үймелі шаймалау әдісінің технологиялық параметрлері мен құрылымдық шешімдерін оңтайландыру мәселесі қарастырылуда. Ұңғымаларды бұрғылау және техногендік шикізаттан алтынды терең алу арқылы үймелі шаймалау процесінде басқарылатын ағындар технологиясын пайдалану алтын кен орындарында техногендік қалдықтарды тиімсіз пайдалану мәселесін шешуді ұсынады. Үймелі шаймалау учаскесінде алтынды терең алу үшін басқарылатын ағындардың инновациялық әдісін сынақтан өткізу процестердің уақытша болжамын жүзеге асыруға және тиісті түзетулер енгізуге мүмкіндік береді, бұл шикізатты ұтымды өңдеуге және қоршаған ортаға әсерді азайтуға ықпал етеді. Бұл тәсіл алтынды алу көлемін, өндірістің рентабельділігін арттырады және таусылған шикізатты тиімді пайдалануға мүмкіндік береді. Алтын өндіру технологиясы саласындағы инновациялық ерекшеліктермен сипатталатын бұл әдіс бұрын өнеркәсіптік өндірістік процестерде практикалық қолданылмаған.

Жоғарыда аталған факторларға сүйене отырып, жоба республиканың әлеуметтік-экономикалық ғылыми-техникалық дамуына жәрдемдесу және коммерцияландыру үшін жоғары әлеуетке ие.

Мақсаты

Алтынды алу коэффициентін арттыру мақсатында сілтілеуде басқарылатын ағындардың инновациялық әдісін қолдана отырып, техногендік шикізаттан алтын алудың тиімді процесін әзірлеу.

Жоба нәтижелері

-Басқарылатын ағындардың инновациялық әдісін пайдалана отырып, шаймалау бойынша физика-химиялық талдаулар мен бастапқы сынақтарды жүргізу. Бұл кезең технологияның әлеуеті және оның алтын алу үшін қолданылуы туралы ақпарат береді.

- Үймелі шаймалау кезінде басқарылатын ағындардың инновациялық әдісін қолдана отырып, техногендік шикізаттан алтын алу процесін зерттеу. Бұл кезеңде алтынды алу тиімділігіне әсерін бағалау мақсатында температура, қысым, рН және реагенттердің концентрациясы сияқты шаймалау процесінің оңтайлы параметрлерін анықтау.

-Үймелі шаймалау кезінде басқарылатын ағындардың инновациялық әдісін қолдана отырып, Алтынды алудың жетілдірілген технологиясына ірілендірілген-зертханалық сынақтар жүргізу. Бұл кезең өндіріс жағдайында технологияны сынақтан өткізуді қамтиды.

-Web of Science дерекқорында импакт-фактор бойынша алғашқы екі квартильдегі журналдарда немесе Scopus дерекқорында кемінде 50 citescore бойынша процентилі бар 2 (екі) мақаланы жариялау.

Осылайша, зерттеу үйінді шаймалау кезінде басқарылатын ағындардың инновациялық әдісін қолдана отырып, алтынды алу әдісін әзірлеуге және оңтайландыруға, содан кейін нақты өндірістік жағдайларда сынақтан өткізуге бағытталған.

Жобаны орындаушы өзінің халықаралық конференцияға және халықаралық симпозиумға қатысуын, онда жоба тақырыбына сәйкес келетін бағыттар бойынша баяндамалар жасауды жоспарлайды.

Зерттеу нәтижелерін тау-кен кәсіпорындарындағы Алтынды үймелі шаймалау процестерін оңтайландыру үшін қолдануға болады, сонымен қатар нәтижелер геотехнологиямен, тау-кен жұмыстарымен, кендерді өңдеумен және байытумен айналысатын академиялық зерттеушілер мен оқу орындары үшін пайдалы болуы мүмкін.